Yapay zeka teknolojilerinin hızla yayılması, küresel ölçekte iş dünyasını temelden değiştiriyor. Bu değişim yalnızca üretim süreçleriyle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda istihdam üzerinde doğrudan etkiler yaratıyor.
Yapay zeka, binlerce kişiyi işinden ediyor
ABD merkezli danışmanlık firması Challenger, Gray & Christmas tarafından yayımlanan son rapor, bu etkilerin artık istisnai değil sistematik bir hal aldığını ortaya koyuyor. Rapora göre, Temmuz ayında yalnızca ABD’de yapay zeka kaynaklı iş kaybı 10 bini aştı.
Toplamda 806 binin üzerinde kişinin işini kaybettiği Temmuz ayı, pandemi döneminden bu yana en yüksek işten çıkarma seviyesini temsil ediyor. Özellikle teknoloji sektörü, 89 bini aşan iş kaybıyla en sert darbeyi aldı.
Bu sayının en az 27 bininin doğrudan yapay zeka kullanımına bağlı olduğu belirtiliyor. Veriler, üretken yapay zekâ araçlarının yalnızca iş yapış biçimlerini değil, istihdam yapısını da hızla dönüştürdüğünü gösteriyor.
Yalnızca işten çıkarmalar değil, işe alımlar da bu yeni düzenden etkileniyor. Kariyer platformu Handshake’in paylaştığı verilere göre, üniversiteden yeni mezunların başvurabileceği giriş seviyesi pozisyonların sayısı bir yıl öncesine göre yüzde 15 azaldı.
Aynı süreçte iş ilanlarında “AI” ifadesinin yer alma oranı yüzde 400 artış gösterdi. Bu artış, yapay zeka bilgi ve becerisi olmayan adaylar için iş piyasasında ciddi bir dezavantaj anlamına geliyor.
En büyük risk altında olan kesim ise beyaz yakalı çalışanlar. Amazon CEO’su Andy Jassy, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada kurumsal iş gücünde verimliliğin yapay zeka sayesinde artacağını, bu durumun istihdamda azalmaya neden olacağını belirtti. Ford CEO’su Jim Farley ise bu açıklamaları daha açık bir ifadeyle destekledi ve ABD’deki beyaz yaka çalışanların yarısının değiştirileceğini söyledi.
Yapay zekanın yol açtığı dönüşüm, yalnızca teknolojik bir sıçrama değil; aynı zamanda sosyoekonomik yapının yeniden şekillendiği bir döneme işaret ediyor. Bazı teknoloji liderleri, bu dönüşümün sonunda evrensel temel gelir gibi çözümlerle işsiz kalan bireylerin desteklenebileceğini öne sürse de, bugünkü gerçeklik bu önerilerin henüz somut bir karşılık bulmadığını gösteriyor.
